Żylaki – objawy, które pomogą je rozpoznać. Czy to na pewno są żylaki?

objawy żylaków

Poruszając temat żylaków, na samym początku warto uświadomić sobie czym one tak naprawdę są i co się z nimi wiąże. Żylaki to w najprostszym tłumaczeniu pogrubione i poszerzone naczynia żylne. Mogą one występować właściwie na każdej części ciała, ale najczęściej występują na kończynach na dolnych, to jest na nogach oraz stopach. Przybierają one najczęściej sine kolory w odcieniach niebieskim lub fioletowym. Ich mniejszą formą są także tzw. pajączki naczyniowe, które tworzą się na skutek poszerzania się naczyń włosowatych, czyli tych najmniejszych wśród przewodzących krew.

Żylaki – objawy nie zawsze wskazują na problem z żyłami

Żylaki powstają wtedy, kiedy zastawki znajdujące się w żyłach przestają odpowiednio funkcjonować. Ich funkcją jest zapobieganie cofaniu się krwi. Jeżeli dochodzi do osłabienia lub uszkodzenia zastawek, krew może się cofać i zbierać w żyle. W wyniku tego może dojść do obrzęków i bólu, a później do powiększenia żył. Ostatecznie uwidacznia się to poprzez powstające żylaki, zauważalne na zewnątrz. Zastawki mogą ulec uszkodzeniu na skutek osłabienia ścian naczyń krwionośnych, które tracą swoją pierwotną i właściwą elastyczność.

Do przyczyn żylaków możemy zaliczyć m.in. zwiększone ciśnienie w naczyniach żylnych, uszkodzenie mechaniczne żył oraz ich niewydolność, a także parę innych problemów, nie do końca aż tak charakterystycznych na pierwszy rzut oka.

Objawy żylaków nie powinny być bagatelizowane

Wiemy już zatem, że żylaki to poważna sprawa. Nieleczone mogą prowadzić do wielu poważnych chorób, jak zakrzepowe zapalenie żył. Należy więc możliwie jak najszybciej je zdiagnozować i podjąć leczenie, aby zapobiec ich rozwijaniu się. Chcąc je zdiagnozować musimy jednak znać ich objawy. Żylaki rozpoznać jest dość łatwo. Podstawowe objawy żylaków to prześwitujące przez skórę powiększone, obrzęknięte oraz skręcone naczynia krwionośne. Taki stan żył często świadczy już o zaawansowaniu choroby i wymaga jak najszybszej interwencji lekarza, jak w przypadku wszystkich szybko rozwijających się chorób, do których niewątpliwie należą żylaki. Objawy są więc zazwyczaj widoczne w taki sposób, że każdy może je rozpoznać, bez pomocy lekarza. Tak jak zostało wspomniane najczęstsze są żylaki nóg.

Objawy żylaków nóg, które występują najczęściej to:

  • Ból nóg, któremu towarzyszy ich, często duży, obrzęk. Można go odczuć zazwyczaj pod koniec dnia lub po długotrwałym przebywaniu w pozycji stojącej lub siedzącej.
  • Łagodny obrzęk w okolicy kostek i stóp.
  • Swędzenie skóry na miejscu żylaków
  • Uczucie ciężkości nóg
  • Ból lub skurcze mięśni np. łydek
  • Teleangiektazja, czyli znaczące prześwitywanie żył leżących bezpośrednio pod skórą.
  • Odkładanie się hemosyderyny, który przez rozpad erytrocytów wpływa na stan zapalny pobudzenia melanogenezy, co wpływa z kolei na zaburzenia barwnikowe skóry nóg.
  • Wyjątkowo nieestetyczny wygląd nóg. Szczególnie odczuwalne jest to dla Pań, które nader często stosują rajstopy na żylaki w celu ich ukrycia.
  • Brązowe plamy, które pojawiają się w okolicach kostek i ud. W bardziej zaawansowanych objawach stają się one znacząco i wyczuwalnie wypukłe.
  • Charakterystyczne siateczki na nogach i pajęczynki, tzw. żylaki siatkowate

Rozpoznanie żylaków – próby czynnościowe

W celu rozpoznania stopnia zaawansowania żylaków, rozumianego jako zajęcia części układu żylnego, stosuje się próby czynnościowe:

  • próba Trendelenburga,
  • Schwartza,
  • Perthesa.

Ich przeprowadzenie umożliwia zdiagnozowanie prawidłowości pracy żył głębokich i powierzchniowych oraz znajdujących się w nich zastawek. Należy przy tym zaznaczyć, że są to metody uzupełniające wobec nowoczesnej techniki obrazowej, stąd też ich skuteczność jest ograniczona. Próby czynnościowe przeprowadza się przede wszystkim u osób w podeszłym wieku i tych znajdujących się w grupie podwyższonego ryzyka.

Próba Trendelenburga

Próba Trendlenburga polega na ocenie stanu żył głębokich kończyn dolnych wraz z wydolnością znajdujących się w nich zastawek. Pozwala to zdiagnozować kondycję układu sercowo-naczyniowego i powstałych w nim zaburzeń.

Podczas pierwszego etapu dokonuje się obserwacji wypełniania się krwią żył, ulokowanych poniżej kolan. W celu uzyskania wiarygodnego wyniku konieczne jest założenie opaski uciskowej powyżej stawu kolanowego i uniesienie nóg nieco ponad linię serca. W przypadku niezaburzonej pracy układu, żyły wypełniają się krwią po upływie do 30 sekund. Jeśli natomiast jest on niewydolny ma to miejcie znacznie szybciej. W drugim etapie próby, badany szybko wstaje i ściąga założoną wcześniej opaskę uciskową. Stwierdzenie nieprawidłowej pracy zastawek, następuję w momencie gdy w okolicy żyły odpiszczelowej pojawią się żylaki.

Próba Schwartza

Próba Schwartza polega na ocenie wydolności zastawek żył powierzchniowych. Badanie przeprowadzane w pozycji stojącej. Polega ono na ostukiwaniu pnia żyły odpiszczelowej na udzie lub goleni, w celu zdiagnozowania wystąpienia tzw. fali wstrząsowej (drżenie strumienia krwi). Jej stwierdzenie świadczy o niewydolnej pracy zastawek żylnych, które utrudniają bądź wręcz uniemożliwiają odpływ krwi.

Próba Perthesa

Próba Perthesa służy ocenie stopnia drożności żył głębokich, które łączą kończyny dolne i żył przeszywających. Badanie przeprowadza się w pozycji stojącej. Po założeniu opaski uciskowej powyżej kolan, wykonuje się szybkie ruchy przywodzące i odwodzące kończyną dolną bądź unoszenie na palcach. Stwierdzenie powolnego opróżniania się żył z krwi w trakcie intensywnej pracy mięśni, świadczy o niewydolności.

Czy żylaki bolą? Ponad 50% chorujących na żylaki skarży się na bóle!

Na bóle żylaków skarżą się w większości (bo ilość oscyluje aż w granicach 70%) kobiety,  u mężczyzn dolegliwości te nie przekraczają wedle statystyk 50%. Odczuwanie bólów nasila się i staje mocniej odczuwalne głównie podczas długotrwałego siedzenia – co wyjaśniało by dlaczego dotyczy w tak dużej mierze kobiet. Panie w znacznej większości uczestniczą w pracach siedzących w biurze, korporacji i tym podobnych.

Dlaczego więc ludziom towarzyszy ten nieprzyjemny ból? Etymologia tej nieprzyjemnej dolegliwości leży przede wszystkim we wspomnianych objawach. Pacjenci odczuwają narastający obrzęk w okolicach kostek i podudzi, a także podniesione ciśnienie co z kolei naciska na nasze ściany żylne. To samo dotyczy zaburzeń hormonalnych (zwłaszcza u Pań w ciąży) oraz długotrwałego stania, które obciąża powięzi mięśniowe lub niepoprawnej pozycji siedzącej. Tak, to nie mit – zła pozycja podczas siedzenia kilkukrotnie potrafi zwiększyć ryzyko wystąpienia żylaków!

Żylaki – objawy, które pomogą je rozpoznać. Czy to na pewno są żylaki?

Pojawiają się one najczęściej w pobliżu kostek oraz pod kolanami. Należy zatem, jeżeli często bolą nas nogi, sprawdzać te miejsca. Oprócz wymienionych objawów, mogą zaistnieć ich wiele więcej. To wszystko zależy od naszej indywidualnej odporności, a więc od tego jak zareaguje na żylaki konkretny organizm. Warto o tym pamiętać i być czujnym także odczuwając inne dolegliwości. W przypadku pojawienia się pierwszych, choćby najmniejszych objawów, najlepiej jest udać się jak najszybciej do flebologa, czyli lekarza specjalizującego się w diagnozowaniu i leczeniu żylaków.

Źródła:
  1. Jak radzić sobie z żylakami. Objawy, metody leczenia, zapobieganie, co można zrobić we własnym zakresie, Christine Craggs-Hinton, Wydanie: I, 2009, ISBN: 978-83-7229-237-7
  2. Przewlekła niewydolność żylna kończyn dolnych – schorzenie związane z rodzajem wykonywanej pracy, Łastowiecka-Moras, E., Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy, 2015

Dodaj komentarz